تفسیر آیه ۱۱ سوره ابراهیم - حجت الاسلام قرائتی

متن قطعه : تفسیر آیه ۱۱ سوره ابراهیم

قَالَتْ لَهُمْ رُسُلُهُمْ إِن نَّحْنُ إِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُکُمْ وَلَکِنَّ اللَّهَ یَمُنُّ عَلَى‏ مَن یَشَآءُ مِنْ عِبَادِهِ وَمَا کَانَ لَنَآ أَن نَّأْتِیَکُم بِسُلْطَنٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ وَ عَلَى اللَّهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُؤْمِنُونَ ترجمه پیامبرانشان در جوابشان گفتند: (آرى) ما جز بشرى مثل شما نیستیم، ولى خداوند بر هرکس از بندگانش که بخواهد منّت مى‏ گذارد (و او را بر مردم مبعوث مى‏ کند) و ما را نرسد که جز با اذن خداوند، براى شما معجزه‏ اى بیاوریم، پس مؤمنان باید تنها بر خداوند توکّل نمایند. گرچه در این آیه مى‏ فرماید: خداوند بر هر کس بخواهد منّت گذاشته، او را پیامبر قرار مى دهد، ولى خداى حکیم مى‏ داند که چه کسى ظرفیّت و لیاقت این مسئولیّت بزرگ را دارد. «اللَّه اعلم حیث یجعل رسالته» خدا بهتر مى ‏داند که رسالت خود را کجا قرار دهد. کفّار و مشرکان با انبیا دو حرف داشتند: ۱. شما انسان‏ هایى مثل ما هستید. ۲. معجز ه‏ اى را که ما پیشنهاد مى ‏کنیم براى ما بیاورید. در این آیه، پاسخ این دو حرف آمده است: امّا این که ما انسانى همانند شما هستیم قبول داریم، ولى خداوند بر ما منّت گذاشته و به ما وحى کرده است، امّا این که معجزه‏ ما به دلخواه شما باشد، این نمى‏ شود، زیرا ما حقّ نداریم بدون اذن خداوند، معجزه ‏اى بیاوریم. پیام ها ۱- گرچه انسان‏ ها همه در شکل و ظاهر یکسانند، اما دلیل بر این نیست که در باطن و معنویت نیز یکسانند. «ان نحن الاّ بشر مثلکم ...» ۲- الگوها و مربیّان باید با تربیت پذیران، در شرایط همسان باشند. (آنچه نقطه‏ قوّت انبیا است ، در نظر بعضى نقطه‏ ضعف بود. اگر پیامبران از خود انسان‏ ها و داراى نیازها و غرایز و مشکلات انسانى نبودند نمى‏ توانستند مربى و الگوى انسان‏ ها واقع شوند.) «بشر مثلکم» ۳- پیامبران، در باره خود غلوّ نمى‏ کردند و مى‏ گفتند: ما انسانى مثل شما هستیم. «ان نحن الاّ بشر مثلکم» ۴- مقام نبوّت، هدیه و منّت الهى است. «یمُنّ» ۵- معجزه به امر خداست، نه خواست مردم. (حتّى اگر مردم توقع معجزه نداشته باشند، انبیا آن را مى‏ آورند) «الاّ باذن اللَّه» ۶- توکّل، لازمه‏ ایمان است. «فلیتوکّل المؤمنون» ۷- مؤمن، از عناد و انکار مخالفان خسته نمى‏ شود و با توکّل بر خداوند راهش را ادامه مى ‏دهد. «وعلى اللَّه فلیتوکّل المؤمنون»